Almanya’daki üniversiteler, yurtdışından gelen her öğrencinin lise eğitimini doğrudan tanımazlar ve tanınmayan lise diploması sahipleri için Studienkolleg adı verilen hazırlık eğitimini şart koşarlar. Genel olarak Türkiye’den gelen öğrenciler, diğer AB ülkelerinden gelen öğrencilere kıyasla daha avantajlı bir konumda olsalar da bazı durumlarda Türkiye’den gelen öğrencilerin de Studienkolleg eğitimi alması gerekebilir.

Aşağıda hangi durumda, hangi öğrencinin Studienkolleg eğitimine zorunlu olduğu veya direkt olarak eğitim şartını sağladığı maddeler halinde belirtilmiştir:

• 3 yıllık düz lise + 4 yıllık lisans bölümü kabul belgesi = Studienkolleg
• 3 yıllık düz lise + 4 yıllık lisans kabul belgesi + en az 1 yıl lisans eğitimi = Studienkolleg gerekmez.
• 3 yıllık düz lise + ÖSYM’den 2 yıllık MYO (Meslek Yüksekokulu) kabul belgesi = Almanya’da Studienkolleg dahil hiçbir eğitim hakkı yok.
• 3 yıllık düz lise + ÖSYM’den 2 yıllık MYO kabul belgesi + 1 Yıl MYO Eğitimi = Studienkolleg
• 3 yıllık düz lise + ÖSYM’den 2 yıllık MYO kabul belgesi + ön lisans diploması = direkt üniversite
• 4 yıllık normal lise + ÖSYM’den 4 yıllık bir bölüm için üniversite yerleştirme belgesi = direkt üniversite
• 4 yıllık normal lise + ÖSYM’den 2 yıllık MYO kabul belgesi = Studienkolleg yapılamaz, 1 yıl MYO derslerini verirse Studienkolleg.
• 4 yıllık normal lise + ÖSYM’den 2 yıllık MYO kabul belgesi + ön lisans diploması = direkt üniversite
• Meslek liseleri (3 veya 4 yıllık) + 4 yıllık lisans bölümü kabul belgesi = Studienkolleg, en az 1 yıl okurlarsa direkt Üniversite.
• Meslek lisesi mezunları + 2 Yıllık ön lisans bölümü kabul belgesi, hiç okumamışlarsa Studienkolleg yapılamaz, 1 yıl okurlarsa Studienkolleg; ön lisans diploması = direkt üniversite
• 3 veya 4 yıllık normal lise + açık öğretim fakültesi (AÖF) 4 yıllık lisans kabul belgesi = hiç okumadılarsa Studienkolleg yapılamaz, 1 yıl üniversite = Studienkolleg, 2 yıl üniversite eğitimi = direkt üniversite

Açık lise mezunlarının durumu 2019 yılında değiştirildi. Eskiden açık lise mezunları, meslek lisesi mezunlarıyla aynı düzeye koyulurdu, yani 4 yıllık bir bölüm kazandığınızda Studienkolleg yapmanız gerekiyordu. Ancak 2019’dan itibaren üniversiteler açık lise mezunlarının denklik durumunu genel kurallara göre değil, doğrudan kendileri belirlemeye başladılar.

Yukarıda belirttiğimiz 1 yıl veya 2 yıl üniversite okuma şartlarında öğrencinin ilk 1 yıl veya 2 yıl boyunca aldığı tüm dersleri başarıyla tamamlaması gerekmektedir. Yani 1 senelik üniversite eğitimi istendiğinde en az 60 ECTS (Avrupa Kredi Transfer Sistemi) kredisine sahip olmanız gerekmektedir.

Studienkolleg eğitimi, Almanya’da okumayı planladığınız bölüme göre 5 farklı alanda verilir. Hangi bölümü kazandıysanız, o alandaki Studienkolleg programını takip edersiniz. Örneğin, mühendislik kazanan bir öğrenci sadece T-kursunu takip edebilir.

T – Kurs (Technischer Kurs): Sayısal alan bölümlerini okuyacaklar için tasarlanmıştır. Matematik, Kimya, Fizik, Bilgisayar Bilimi, Almanca ve bazı üniversitelerde İngilizce dersleri verilir. Bu kursu takip edenler aşağıdaki gibi alanlarda okuyabilir:

• Mimarlık
• İşletme Bilgi Sistemleri
• Kimya Mühendisliği
• İnşaat Mühendisliği
• Elektrik Mühendisliği
• Makine Mühendisliği
• Gemi Mühendisliği
• Maden Mühendisliği
• Metalurji
• Biyomedikal Mühendisliği

M – Kurs (Medizinischer Kurs): Biyoloji ve TIP alanında okuyanlar için tasarlanmıştır. Matematik, Biyoloji, Almanca, Fizik, Kimya, Bilgisayar Bilimi ve bazı üniversitelerde İngilizce dersleri de verilir. Bu kursu takip edenler aşağıdaki gibi alanlarda okuyabilir:

• Tıp
• Veteriner Hekimlik
• Diş Hekimliği
• Biyokimya
• Farmakoloji
• Mikrobiyoloji

W – Kurs (Wirtschaftswissenschaftlicher Kurs): Genellikle ekonomi alanındaki bölümleri kapsar. Matematik, Ekonomi, Sosyal Bilimler, Almanca ve bazı üniversitelerde İngilizce, Bilgisayar Bilimi ve Siyaset Bilimi dersleri de verilir. Bu kursu takip edenler aşağıdaki alanlar ve benzer alanlarda okuyabilir:

• İşletme
• Ekonomi
• Uluslararası İlişkiler
• İstatistik
• Coğrafya
• Halkla İlişkiler

G – Kurs (Geistes- / Gesellschaftswissenschaftlicher Kurs): Sanatsal ve sosyal bilimler alanında yer alan, örneğin resim, müzik, opera gibi bölümler için tasarlanmıştır. Tarih, Edebiyat, Almanca, Sosyal Bilgiler ve bazı üniversitelerde Latince ve İngilizce dersleri de verilir. Bu kursu takip edenler aşağıdaki alanlar ve benzer alanlarda okuyabilir:

• Tarih
• Edebiyat
• Sanat Tarihi
• Felsefe
• Psikoloji
• Sosyoloji

S – Kurs (Sprachlicher Kurs): Dil bilimleri için tasarlanmış bir kurstur. Almanca, İngilizce, Sosyal Bilgiler ve Tarih dersleri verilir. Bu kursu takip edenler aşağıdaki gibi alanlarda okuyabilir:

• Alman Dili ve Edebiyatı
• İngiliz Dili ve Edebiyatı
• Felsefe ve Dil Bilimi

Studienkolleg’e Giriş: Studienkolleg’e girebilmek için ilk olarak gerekli dil seviyesini sağladıktan sonra üniversitelere başvuruda bulunursunuz. Studienkolleg programlarına katılan öğrenciler, genellikle normal üniversite harç ücretlerini veya üniversite tarafından belirlenen bir ücreti öderler. Ayrıca, bazı eyaletlerde Studienkolleg programlarının kaldırıldığını ve hangi eyaletlerde hangi üniversitelerde bu programların verildiğini aşağıda listeleyeceğiz. Genelde, Studienkolleg’a başvurabilmek için B1 veya B2 seviyesinde Almanca sertifikasına sahip olmanız gerekmektedir.

Başvuru için gerekli dil seviyesini sağladıktan sonra, Studienkolleg’a kabul edilmeniz için genellikle kolay bir sınav olan “Aufnahmeprüfung”ı geçmek zorundasınız. Birçok üniversite bu sınavı sadece Almanca bölümleri için yaparken, bazıları Almanca ve Matematik bölümleri için de yapmaktadır. Bu sınav zor olmasa da, çok sayıda öğrencinin başvurduğu düşünülünce sınavı geçmek için Almanca’nın iyi seviyede olması gerekmektedir.

Studienkolleg programları genellikle Mart/Nisan ve Eylül/Ekim aylarında başlar. Çoğu üniversitede Studienkolleg eğitimi 2 dönem (semester) sürerken, bazılarında ise artık 1 döneme düşürülmüştür. Studienkolleg eğitimi sonunda alınan tüm derslerden sınavlara girilir. Bu sınavın adı “Feststellungsprüfung” (FSP) olarak geçer ve bu sınav sonrası alınan sertifika Alman lise diplomasına (Abiturzeugnis) denktir. FSP sınavından alınan notlara göre üniversitelere başvuru yapılır.

Studienkolleg’in avantajları ve dezavantajlarına gelince, yukarıda da belirtildiği gibi bir üniversitede Studienkolleg’a girmek biraz zordur. Ayrıca, birçok üniversite başvuru için B1 seviyesinde Almanca istemesine rağmen, aslında Studienkolleg giriş sınavını (Aufnahmeprüfung) geçebilmek için C1 seviyesinde Almanca bilmek gerekmektedir. Bu nedenle, Studienkolleg eğitimi zorunlu olan öğrencilere en azından Türkiye’de B1 seviyesinde Almanca sertifikası almayı öneririz. Ancak, Türkiye’de 1 yıl lisans eğitimi alarak gelirseniz, Studienkolleg’i geçmiş olacağınız için Almanya’da zaman kaybetmek yerine, Türkiye’de herhangi bir üniversitede 1 yıl eğitim alıp gelmeniz daha karlı olabilir. Ayrıca, 1 yıllık eğitimde aldığınız derslerin bir kısmı Almanya’daki üniversitelerde de tanınacağı için, zaman ve maddi kayıpları önlemiş olursunuz. Ancak, 1 yıllık eğitimde aldığınız derslerin %75’ini geçmiş olmanız gerekmektedir. Yani sadece 1 yıl bir lisans bölümünde kayıtlı olarak görünürseniz, yine Studienkolleg yapmanız gerekebilir. Ayrıca, hazırlık eğitimi de lisans eğitimi olarak kabul edilmez ve hazırlık okuyan öğrenciler de Studienkolleg yapmak zorunda kalır. Studienkolleg eğitimi alan öğrencilerin tek avantajı, üniversiteye başladıklarında diğer yabancı öğrencilere göre daha hazır olmalarıdır. 1 yıl boyunca Almanca olarak bölüm derslerini öğrenerek, diğer öğrencilerin yaşadığı zorlukları yaşamazlar.

Studienkolleg eğitimi hakkındaki tüm bilgileri aşağıdaki videoda bulabilirsiniz: https://www.youtube.com/watch?v=NExxpLli9ZY